Sivun "Fosforu" versielöin eroloi

On otettu Wikipedii-späi
Syväindö on otettu iäre Syväindö on ližätty
SPQRobin (pagin | kohendukset)
p 3 версии импортировано: import pages from Incubator
Ei ole yhtehveduo kohendukses
 
Rivi 13: Rivi 13:
Fosforan löydi gamburgalaine alhiimiekku [[Hennig Brand|Hennig Brand]] vuonnu 1669. Muga kui muutgi alhiimiekat Brand tahtoi löydiä filosoufien kiven, ga sai pilkettäjän ainehen (vahannägöine aineh, kudai paloi ylen kirkasti da pilketti pimies). Brand kuččui tämän ainehen ''”hosphorus mirabilis”'' (lat. čuvvonluadii tulen kandai). Brandan löydö oli uvven alguainehen enzimäine löydö antiekan aijan algajen.
Fosforan löydi gamburgalaine alhiimiekku [[Hennig Brand|Hennig Brand]] vuonnu 1669. Muga kui muutgi alhiimiekat Brand tahtoi löydiä filosoufien kiven, ga sai pilkettäjän ainehen (vahannägöine aineh, kudai paloi ylen kirkasti da pilketti pimies). Brand kuččui tämän ainehen ''”hosphorus mirabilis”'' (lat. čuvvonluadii tulen kandai). Brandan löydö oli uvven alguainehen enzimäine löydö antiekan aijan algajen.


[[Category:Wp/olo|F]]
[[Category:Hiimii]]
[[Category:Hiimii|F]]
[[Category:Aineh]]
[[Category:Aineh|F]]

[[af:Fosfor]]
[[am:%E1%8D%8E%E1%88%B5%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B5]]
[[an:Fosforo]]
[[ar:%D9%81%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1]]
[[ast:F%C3%B3sforu]]
[[az:Fosfor]]
[[ba:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[be:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%80]]
[[be-x-old:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%80]]
[[bg:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[bh:%E0%A4%AB%E0%A5%89%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%B8]]
[[bn:%E0%A6%AB%E0%A6%B8%E0%A6%AB%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B8]]
[[bo:%E0%BD%A0%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8D]]
[[br:Fosfor]]
[[bs:Fosfor]]
[[ca:F%C3%B2sfor]]
[[cdo:L%C3%ACng_(ngu%C3%B2ng-s%C3%B3)]]
[[ceb:Posporo]]
[[ckb:%D9%81%DB%86%D8%B3%D9%81%DB%86%D8%B1]]
[[co:Fosfaru]]
[[cs:Fosfor]]
[[cv:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[cy:Ffosfforws]]
[[da:Fosfor]]
[[de:Phosphor]]
[[dv:%DE%8A%DE%AE%DE%90%DE%B0%DE%8A%DE%A6%DE%83%DE%A6%DE%90%DE%B0]]
[[el:%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82]]
[[en:Phosphorus]]
[[eo:Fosforo]]
[[es:F%C3%B3sforo]]
[[et:Fosfor]]
[[eu:Fosforo]]
[[fa:%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1]]
[[fi:Fosfori]]
[[fo:Fosfor]]
[[fr:Phosphore]]
[[frr:Phosphor]]
[[fur:Fosfar]]
[[ga:Fosfar]]
[[gan:%E7%A3%B7]]
[[gd:Fosfaras]]
[[gl:F%C3%B3sforo_(elemento)]]
[[gu:%E0%AA%AB%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%AB%E0%AA%B0%E0%AA%B8]]
[[gv:Fosfaar]]
[[hak:L%C3%ACn]]
[[haw:Pokepola]]
[[he:%D7%96%D7%A8%D7%97%D7%9F]]
[[hi:%E0%A4%AB%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%B8]]
[[hif:Phosphorus]]
[[hr:Fosfor]]
[[ht:Fosf%C3%B2]]
[[hu:Foszfor]]
[[hy:%D5%96%D5%B8%D5%BD%D6%86%D5%B8%D6%80]]
[[ia:Phosphoro]]
[[id:Fosforus]]
[[io:Fosfo]]
[[is:Fosf%C3%B3r]]
[[it:Fosforo]]
[[ja:%E3%83%AA%E3%83%B3]]
[[jbo:sackycmu]]
[[jv:Fosfor]]
[[ka:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98]]
[[ki:Phosphorous]]
[[kk:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[kn:%E0%B2%B0%E0%B2%82%E0%B2%9C%E0%B2%95]]
[[ko:%EC%9D%B8]]
[[ku:Fosfor]]
[[kv:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[ky:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[la:Phosphorus]]
[[lb:Phosphor]]
[[li:Fosfor]]
[[lij:Fosforo]]
[[lmo:Fosforo]]
[[lt:Fosforas]]
[[lv:Fosfors]]
[[mdf:%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80]]
[[mi:P%C5%ABt%C5%ABtaewhet%C5%AB]]
[[mk:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[ml:%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AB%E0%B4%B1%E0%B4%B8%E0%B5%8D]]
[[mn:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80_(%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82)]]
[[mr:%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%A6]]
[[mrj:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[ms:Fosforus]]
[[myv:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[nds:Phosphor]]
[[ne:%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A4%B0%E0%A4%B8]]
[[new:%E0%A4%AB%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%B8]]
[[nl:Fosfor]]
[[nn:Fosfor]]
[[no:Fosfor]]
[[nov:Fosfore]]
[[oc:Fosf%C3%B2r]]
[[or:%E0%AC%AB%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E2%80%8C%E0%AC%AB%E0%AC%B0%E0%AC%B8]]
[[pa:%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A9%8B%E0%A8%B0%E0%A8%B8]]
[[pl:Fosfor]]
[[pms:F%C3%B2sfor]]
[[pnb:%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B3]]
[[pt:F%C3%B3sforo]]
[[qu:Phusphuru]]
[[ro:Fosfor]]
[[roa-rup:Fosforu]]
[[ru:Фосфор]]
[[sa:%E0%A4%AB%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%B8]]
[[scn:Fosfuru]]
[[sco:Phosphorus]]
[[sh:Fosfor]]
[[si:%E0%B6%B4%E0%B7%9C%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%83%E0%B7%8A]]
[[simple:Phosphorus]]
[[sk:Fosfor]]
[[sl:Fosfor]]
[[so:Fosforos]]
[[sq:Fosfori]]
[[sr:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[stq:Phosphor]]
[[su:Fosforus]]
[[sv:Fosfor]]
[[sw:Posferi]]
[[ta:%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81]]
[[te:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81]]
[[tg:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[th:%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%9F%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA]]
[[tl:Posporo_(elemento)]]
[[tr:Fosfor]]
[[tt:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[ug:%D9%81%D9%88%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1]]
[[uk:%D0%A4%D0%BE%D1%81%D1%84%D0%BE%D1%80]]
[[ur:%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B3]]
[[uz:Fosfor]]
[[vep:Fosfor]]
[[vi:Ph%E1%BB%91tpho]]
[[war:Fosforo]]
[[xal:%D0%A1%D2%AF%D2%AF%D0%BC%D0%B3]]
[[yi:%D7%A4%D7%90%D7%A1%D7%A4%D7%90%D7%A8]]
[[yo:F%C3%B3sf%C3%B3r%C3%B9]]
[[za:Linz]]
[[zh:%E7%A3%B7]]
[[zh-classical:%E7%A3%B7]]
[[zh-min-nan:L%C3%AEn]]
[[zh-yue:%E7%A3%B7]]

Nygöine versii 22. Ligakuuta 2016 kello 13.23

Fosforu
Fosforu
15
Fosforu
30,974
3s23p3

Fosforu (lat. Phosphorus) Mendelejevan sistiemallizen järjestyksen mugah on viijendentostu joukon kolmanden periodan alguaineh. Sen atomunoumer on 15. Tädä alguainehtu merkitäh P. Sidä on äijy muankuores. Merivies fosforua on 0,07 mg/l. Se ei lövvy välläs muvvos. Sen avul roihes läs 190 minerualua, ezim. apatittu, fosforittu dmi.

Histourii[kohenda | kohenda tekstu]

Fosforan löydi gamburgalaine alhiimiekku Hennig Brand vuonnu 1669. Muga kui muutgi alhiimiekat Brand tahtoi löydiä filosoufien kiven, ga sai pilkettäjän ainehen (vahannägöine aineh, kudai paloi ylen kirkasti da pilketti pimies). Brand kuččui tämän ainehen ”hosphorus mirabilis” (lat. čuvvonluadii tulen kandai). Brandan löydö oli uvven alguainehen enzimäine löydö antiekan aijan algajen.