Pohjaine pedru
Pohjaine pedru eläy enimyölleh Karjalan tazavallan pohjazes. Sidä enämbi kaikkie on Louhen, Kalevalan da Kemin piirilöis. Talven aigua pohjazet pedrat eletäh parvittain. Jälgivuozinnu on nähty parvie, kudamis on 20-50 pedrua. Kezäl parvet ollah pienembät.
Ulgonägö
[kohenda | kohenda tekstu]Pohjazen pedran ižäččy painau enämbän 150 kiluo da sellän korgevimas kohtas on enämbi metrii. Elätin nähku on maksankarvaine. Pohjaine pedru on ainavo kaikis pedrois, kudamal sarvet ollah kui ižäčyl, mugai emäčyl. Joga vuottu syvystalvel – talven allus ižäpedrat lykätäh sarvet iäre. Emäpedrat ruatah se keviäl, poigien kannandan jälles.
Talvel pohjazen pedran nahku on tuuhei da lämmin, yhtelläh bokis karvat ollah katkiejat. Se ku pohjazel pedral toizih pedroih verratunnu kabjoin pinduala on suurembi da ollah karvakkahat sormien välit, avvuttau sille liikkuo lundu myöte.
Syöndy
[kohenda | kohenda tekstu]Talvel pohjaine pedru eläy pedäikangahis da suuril suoloil. Syöy se jägäliä, lehtipuuloin vezua, vihandua kazvii, kudamii löydäy lumen al. Kezäl se lähtöy elämäh lähembä vezistölöi da toizii märgykohtii. Toiči pedroi voibi nähtä suurien järvilöin suariloil, kunne hyö peitytäh syöjis. Kezäl pohjaine pedru syöy heinykazvii, gribua, tuhjoloin lehtie da vezua.
Kiimuaigu
[kohenda | kohenda tekstu]Pohjazel pedral kiimuaigu on sygyzyl, enimyölleh ligakuul. Emäpedru sit kaheksan kuun mendyy kandau yhten poiguvazan.
Lugu Karjalas
[kohenda | kohenda tekstu]Luonnos pohjazele pedrale vihaniekannu ollah ahmoi, hukku da kondii. Pahua pedroile tuou niilöin ajandugi, rahvas lumiajoregyzil da venehil tahtotah kačella niidy lähembä libo ottua kuvua niilöis, sen periä elätil kouhkolois puhketah verisuonet da net kuoltah. Kuolou pohjastu pedrua zakonattoman mečästyksen periägi.
Vuvves 2007 algajen pohjazet meččypedrat, ku niilöin lugu on pieni, pandih Karjalan Ruskieh kirjah. Niilöin mečästys on kielletty. Nämmien päivien tiedoloin mugah Karjalas on ei enämbiä kui 2,5 tuhattu pohjastu pedrua.