Larin Paraske

On otettu Wikipedii-späi
Larin Paraske
Portriettu
Ammatti: поэтесса, певица, писательница, рунопевица, рассказчица, burlak
Rodivui: 27 talvikuudu 1832 (8 pakkaskuudu 1833)[1]
Roindukohtu:
kanzalližus:
Kuoli: 3. pakkaskuudu 1904(1904-01-03)[3] (71 года)
Kuolendukohtu:

Larin Paraske (oigiel nimel Paraskeva Nikitična Nikitina (Stepanova)) (27. talvikuudu 1832 (8. pakkaskuudu 1833 Makienkylä, Lempaala – 3.pakkaskuudu 1904 Vaskela)) – ižoralaine runonpajattai, kudai tiezi enämbi 32000 runuo. Häi pajatti ižoran rahvahan da omii pajuo.

Eloskerdu[kohenda | kohenda tekstu]

Paraskeva Nikitična oli roinnuhes muaorjupereheh Makienkylän Miskunmäki-hutoras, Lempaalas. Paraskevan vahnembat kuoltih, konzu häinel oli 15 vuottu.

Häi meni miehele da muutui ukole Gavrila Stepanovale Vaskela-kyläh, kus ei olluh muaorjuttu. Kodi, kuduas eli runonpajattajan pereh, suomelazien perindölöin mugah, sanottih Larin tupakse, sendäh Paraskeva otti ičele peittonimi Larin Paraske. Perehes oli 9 lastu, niiöis 6 lastu kuoli lapsuusaijas.

Paraskeva ylen tarvičči dengoi, sendäh häi meni enzikse folkloristale A. Boreniusale da sit Neovisale, kuduat maksattih rahvahien pajoloin pajattamizes.

1890-luvul Paraskeva sai tovvellizen kuulužuon. Hänet kučuttih Helsingforsah (Helsinkih) da toizih Suomen linnoih pajattamah ižoralazii runoloi. Parasken kuva luajittih E. Järnefelt, E. Nordlund da B.Lagerstam. Larinan itkuvirzii kuundeli da kirjoitti Jan Sibelius. Enzimäine Larin Parasken pajokogomus piäzi ilmoih vuvvennu 1893.

Paraskeva Nikitična kuoli taudeh 3. pakkaskuusu vuvvennu 1904. Hänet pandih muah pruavoslavnois kalmistos Palkealas.

Musto[kohenda | kohenda tekstu]

Vuvvennu 1911 runonpajattajan kalmiole azetettih mustopačas. Suomen kansan vanhat runot -antolougies, kudai piäzi ilmoih Suomes vuvvennu 1931, on kniiguoza Larin Paraskeh nähte. Täs on 1152 runuo, 1750 sananlaskua, arbaitustu da itkuvirty. Helsinkis azetettih Larin Parasken vestokuva.

Kalevalaisten Naisten Liitto –yhtymy joga vuottu palkitah Larin Parasken palkindol.

Mustomerki, kuduas on kirjoitettu, ku täs piiris eli Larin Paraske, sijaiččou erähän laukan seinäs. Laukku sijäiččou Vaskelovon da Lembolovon välil.

  1. Ларин Параске (1832—1904) — рунопевица, выдающиеся люди Ингерманландии Проверено 1 декабря 2020.
  2. https://vsev-bibl.lenobl.muzkult.ru/media/2019/03/26/1260174321/My_zhivem_na_Vsevolozhskoj_zemle.pdf
  3. Nationalbibliothek D., Berlin S. z., Staatsbibliothek B., Nationalbibliothek Ö. Record #1033278521 Проверено 26 апреля 2014.