Lumilaudu

Lumilaudu, lumilavval ajelendu (anglienkielizes snowboarding: snow — «lumi», da board — «laudu») on olimipiiskoin talvisportan luadu, kudamah kuuluu lumihizil mäinpaltielpäi laskemine erillizel sportuvehkehel – lumilavval. Alguu myöte tämä on talvisportan luadu, ga erähät ekstrimualat maltettih opastuo sih kai kezälgi, ajajes lumilavval hiekkupaltieloilpäi (hiekkulavval ajelendu).

Sendäh ku lumilavval puaksuh ajellah sih niškoi valmistamattomil paltieloilpäi da vauhti ajajes on suuri, suojelukse satatuksis käytetäh kaikenmostu suojustu – piä-, nivel-, käzi-, jalgu- da selgysuojustu.

Olimpiiskoin talvikižois 1998 Nagano-linnas lumilavval ajelendu oli enzimästy kerdua puuttunuh Olimpiiskoih programmah.

Lumilavvan keksindy kuuluu 1960-luguh. Vuvvennu 1965 Mičigan-štuatan Maskigon-linnan eläi Šerman Poppen keksi da luadi omah tyttäreh niškoi nygyaigazen lumilavvan jyttyzen vehkehen – lumialdolaudu libo lumis’orf (angl. Snurfer-sana on luajittu kahtes sanas – snow («lumi») da surf («aldolaudu»)). Häi kleičči suket yhteh palah. Oman muvvol lumialdolaudu mustoitti rataslaudua, vai se oli rattahittah. Lumialdolavval ei olluh nävystii, sendäh sih niškoi, ku pyzyö jalloilleh sil, pidi pidiäkseh lavvan n’okkah sivotus nuoras.

Vuozien aloh tämä sportuluadu rodih vai kuulužembakse. Suuren panoksen vehkehistön kehittämizekse luajittih moizet rahvas, kui Dmi Milovič, Džeik B’orton (Burton Snowboards -laitoksen alguhpanii), Tom Sims (Sims Snowboards -laitoksen alguhpanii) da Maik Olson (Mervin Manufacturing -laitoksen alguhpanii). Amerikan yhtysvalloin päivännouzupuolen rannikon aldolavval ajelii Dmitrii Milovič vuvvennu 1972 perusti Winterstick-laitoksen, kudai luadiu lumilaudoi.